YALANLAR ÜZERİNE KURULAN GERÇEK: BEN ÖDÜYORUM
Züleyha Eşigül
Bu yazıda Yves Jamiaque’in kaleme aldığı, Hüseyin Mevsim’in Türkçeye çevirdiği Ben Ödüyorum oyun metninin incelemesi yapılmıştır. Ben Ödüyorum, Türkiye sahnelerinde çok fazla görünür olmayan bir yapıt. İlk defa 2012-2013 sanat sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu’nda sahnelenen oyun, daha sonra 2018-2019 sanat sezonunda Trabzon Devlet Tiyatrosu’nda da seyirciyle buluştu.
Ben Ödüyorum oyununun yazarı Yves Jamiaque, Türk seyircisi açısından bilinen bir oyun yazarı değil. Bugüne değin yazarın bu oyun dışında başka bir oyunu veya herhangi bir başka yapıtı da Türkçede yer almıyor. 1987 yılında vefat etmiş olan Fransız yazar, esasında oldukça üretkenmiş. Başkaca tiyatro oyunlarının yanı sıra radyo oyunları, senaryolar, uyarlamalar ve librettolar da kaleme almış. Ancak bu yapıtlar henüz Türkçeye kazandırılmamış. Elinizdeki yazı bir bakıma kıyıda kalmış olan Fransız yazarın Türkçedeki tek yapıtını irdelemek üzere kaleme alınarak tiyatro okuruna tanıtmayı arzulamaktadır.
Ben Ödüyorum oyununun özgün dili Fransızca ve oyunun özgün adı da Monsieur Amilcar. Oyun ilk defa 1974 yılında Jacques Charon tarafından Théâtre des Bouffes-Parisiens’de sahneye konmuş. Bu oyunun Türkçeye kazandırılması süreci ise bir hayli karmaşık. Ankara Devlet Tiyatrosu’nun çeviri eserler arşivine H-127 sıra numarasıyla kaydedilen oyun metninin kapağındaki bilgi şöyle: “Eserin Özgün Başlığı: Monsieur Amilcar Pays / Mösyö Amilcar Ödüyor”. Ancak çevirmen Hüseyin Mevsim, çeviri metnin başlığını Her Şey Dâhil olarak belirlemiş. Her nasılsa, aynı oyunun başlığı, ilk gösteriminin yapıldığı günden itibaren Devlet Tiyatrosu programlarında Ben Ödüyorum olarak anılır olmuş. Oyunun afişleri, broşürleri ve tanıtım dergileri de bu başlığa bağlı kalınarak basılmış. Bu nedenle yazı, ilerleyen sayfalarda Devlet Tiyatrosu’nun, oyunun gösterimi için kullandığı ve seyircinin de aşina olduğu Ben Ödüyorum adı esas alınarak oluşturuldu. (…)
devamı için ABONE OL