SAHNE SANATLARINDA KOMEDİ-II
Nazım Sarıkaya
Derginin 1. sayısındaki ilk bölümde, komedi türünün sanat ile hayat arasındaki belirsiz konumunu, Yunan toplumundaki tarihsel arka planıyla birlikte açıklamaya çalışmıştık. Eski Komedya’nın bulunduğu kültürel iklimde siyaset, felsefe, din gibi toplumsal kurumlarla birlikte sanatın da çözülmeye uğradığına ışık tutmuştuk. Peki, özel olarak komedi oyunculuğu bu farkındalık üzerinden nasıl şekillenebilir? Sanatın ve temsilin çözülmesi, oyunculukta hangi biçimlerde karşılık bulabilir? İkinci bölümde bu sorular üzerinden komedi oyunculuğunu değerlendirmeye çalışacağız.
Tiyatro bölümlerinde öğrencilerin zorlandığı performansların başında büyük oranda komedi parçaları gelmektedir. Bunun başlıca nedeni oyuncunun dramatik-komik ayrımı yapmadan role hazırlanmasıdır. Genel hatlarıyla dramatik oyunculukta karakterin içsel motivasyonu araştırılır, aksiyonu haklılaştırılmaya çalışılır. Ancak komedi oyunculuğunda aynı mekanizma işlemez. Çünkü komedi karakteri, toplumsal konumunun gerektirdiği biçimde rasyonel eylemlerde bulunmaz. Dikaipolis gibi yoksul bir köylü olmasına rağmen ünlü komutan Lamakhos’u alt eder, George Dandin gibi yaşlı ve çirkin olmasına rağmen genç ve güzel Angelique’le evlenir. Komedi karakterinin aslında olduğu yerle oyunda bulunduğu yer arasındaki çelişki, toplumsal yapıdaki bozukluğa işaret etmektedir. Kömürcüler’de askerî düzen, George Dandin’de evlilik kurumu ters yüz edilir. Bu metinleri çalışacak oyuncu, karakterle toplumsal yapı arasındaki ilişkiyi göz önünde bulundurarak role hazırlanmalıdır. Oyunculuk üslubu, karakterin aslında olduğu yerle oyunda bulunduğu yer arasındaki uçurumu derinleştirecek biçimlerde olmalıdır.
devamı için ABONE OL