BİZDEN HABERLER
Arzu Gökbaş
Can Gürzap Son Yolculuğuna Uğurlandı
Başarılı oyuncu Can Gürzap’ın vefat haberi sevenlerini yasa boğdu. Bir süredir aort anevrizması sebebiyle hastanede tedavi gören Gürzap 1 Aralık 2023 tarihinde hayatını kaybetti. Sinema ve tiyatro sanatçısı Can Gürzap için ilk olarak sabah saatlerinde Atatürk Kültür Merkezi’nde tören düzenlendi. Saygı duruşu ve Gürzap’ın hayatını anlatan video ile başlayan törende konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sanatçının kaybı dolayısıyla büyük bir üzüntü içinde olduklarını belirtti.
50 yılı aşan sanat hayatında birçok tiyatro oyununda oynayan ve önemli yapımların da yönetmenliğini yapan Gürzap; 1970’li yıllardan başlayarak onlarca sinema filminde ve Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz, Medcezir, Kurtlar Vadisi Pusu gibi dizilerde de rol almıştı. Kurucusu olduğu ve aynı zamanda eşi Arsen Gürzap ile beraber doğru ve etkileyici konuşma eğitimi veren Dialog adlı okulda da görev yapıyor, gençlerle buluşuyor ve tecrübelerini aktarıyordu.
Usta Sanatçı Ayla Algan’ı Kaybettik
Usta tiyatro sanatçısı, yönetmen, şarkıcı ve eğitmen Ayla Algan’ı kaybettik. Geçirdiği beyin kanaması sonucu 86 yaşında hayatını kaybeden usta tiyatrocu için Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde tören düzenlendi. Algan, Teşvikiye Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından, Aşiyan Mezarlığı’nda toprağa verildi.
Ayla Algan, 29 Ekim 1937 tarihinde İstanbul’da doğdu. Küçük yaşlardan itibaren piyano, bale ve şan dersleri alan Algan, ortaokulu İstanbul’da Notre Dame de Sion’da, lise eğitimini Fransa’da Versailler Lisesi’nde tamamladı. Beklan Algan’la tanışmasından altı ay sonra 1957 yılında evlendi. Ardından eşiyle birlikte Amerika’ya giden Algan, New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway’de tiyatro eğitimine başladı. Muhsin Ertuğrul’un kendisini Türkiye’ye çağırması üzerine 1960 yılında Türkiye’ye dönen Algan, aynı yıl İstanbul Şehir Tiyatrosu oyuncusu oldu. 1961’de Tarla Kuşu oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı. Birçok oyunda rol alan Ayla Algan, Ah Güzel İstanbul filmindeki performansıyla dikkatleri üzerine çekti. 1972-1979 yılları arasında Paris’te yaşayan ve müzikle ilgilenen Ayla Algan’ın, bu dönemde iki albümü ve on yedi 45’liği çıktı. 1980’de Berlin’e gidip tiyatro çalışmalarında bulundu. 1984’e yurda döndü. 1988 yılında Tiyatro Araştırma Laboratuvarı’nı (TAL) kurdu. 1996 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları’nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı. 1999-2001 sezonunda Kenan Işık’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda sahnelediği Aşk Hastası oyununu oynadıktan sonra, Şehir Tiyatroları’ndan emekli oldu. Ayla Algan, Seni Seviyorum Rosa, O da Beni Seviyor gibi kırkı aşkın sinema filminde ve Biz Size Aşık Olduk, Üzgünüm Leyla, Aliye gibi çeşitli dizilerde rol aldı. 60 yıllık sanat hayatına birçok eser sığdıran Ayla Algan, 2022’de Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü’ne layık görülmüştü.
Madama Butterfly Operası 18 Yıl Sonra Yeniden Seyircisi İle Buluştu
Dünyaca ünlü operalardan Madama Butterfly, 18 yıllık aranın ardından Ankara’da yeniden sahnelendi. Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde sahnelenen eser 60. sanat yılını kutlayan yönetmen Gürçil Çeliktaş’ın rejisiyle Ankara’daki Opera Sahnesi’nde 23 Aralık 2023’te prömiyer yaptı.
Müziklerinin Giacomo Puccini’ye, librettosu Luigi Illica ve Giuseppe Giacosa’ya ait olan eser; maceracı ruha sahip Amerikalı deniz teğmeni Pinkerton’ın, Madama Butterfly ile Japon törelerine göre evlenmesini, aşkı için dinini değiştirmesini ve ailesi tarafından reddedilmesini anlatıyor. Evliliği oyun olarak gören Pinkerton’ın Japonya’yı bırakıp Amerika’ya yerleşmesini, günün birinde Amerika’dayken evlendiği eşiyle dönerek çocuğunu istemesinin ardından Madama Butterfly’ın harakiri ile kendini öldürmesini sahneye taşıyan dramatik eser, operanın klasikleri arasında yer alıyor. Eser, 2024 yılında 8-22 Ocak, 5-21 Şubat, 6-27 Mart, 15 Nisan ve 6 Mayıs tarihlerinde Ankara’da sahnelenecek.
En son 2005-2006 sanat sezonunda Ankara’da sahnelenen unutulmaz opera, Türkiye’de ilk kez 1941’de Ankara Devlet Konservatuvarı Opera Bölümü öğrencileri tarafından Türk Ocağı sahnesinde sergilenmiş ve librettosu Türkçeye çevrilen ilk eser olarak tarihe geçmişti. Eser, aynı zamanda 2022 yılında Mersin Devlet Opera ve Balesi tarafından Türkiye’nin ilk kukla operası olarak sahnelenmiş ve büyük ilgi görmüştü.
Nuri Bilge Ceylan-Zeki Demirkubuz Polemiği Büyüyor
Türk Sinemasının iki önemli yönetmeni Zeki Demirkubuz ve Nuri Bilge Ceylan uzun yıllardır görüşmüyor. Kulislerde bu küskünlüğün sebebinin bir intihal olduğu çokça konuşulmuştu. Nuri Bilge Ceylan’ın Cannes Film Festivali’nde en iyi yönetmen ödülünü kazandığı Üç Maymun filminin senaryosunu Zeki Demirkubuz’dan çaldığı ima ediliyordu. Bu filmden sonra araları açılan ve bugüne kadar bu konuda hiç açıklama yapmayan iki yönetmenden Ceylan, Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye kazandığı Kış Uykusu filminin kitabında senaryonun çalıntı olmadığına dair açıklamada bulunmuştu.
İki yönetmen arasındaki bu küslük çektikleri filmlere de yansımıştı. Demirkubuz’un Yeraltı filmindeki ünlü yemek sahnesinde başroldeki Engin Günaydın karşısında duran ödüllü yazarın kendi fikirlerini çaldığını yüzüne karşı söylüyordu. Ceylan’ın Kış Uykusu filmindeki öğretmen tiplemesiyle Demirkubuz’u işaret ettiği, ana karakter Aydın’la öğretmenin Shakespeare’in soneleri üzerinden yaptıkları tartışma aracılığıyla Demirkubuz’a göndermede bulunduğu iddia edilmişti. Ayrıca Ceylan’ın 2018 yapımı Ahlat Ağacı filminde de Serkan Keskin’in canlandırdığı yazarla Doğu Demirkol’un canlandırdığı genç yazarın yaptığı uzun tartışmanın bu sahneye cevap olduğu ileri sürülüyordu.
Zeki Demirkubuz, 2023’ün son ayında vizyona giren ve çokça ilgi gören filmi Hayat’tan sonra Nuri Bilge Ceylan’la yaşadığı eski tartışmayı yeniden açtı. Birbirine küs iki yönetmenin suskunlukları böylece bozulmuş oldu.
Her iki yönetmen de baktıkları yerden, filmlerinin içine sokuşturdukları karakterler ve repliklerle birbirlerini tanımlıyorlar. Ülkemizin sanatsal film üretiminde ilk iki sırada yer alan yönetmenlerinin bu rekabetinin bir bakıma yaratıcılıklarını tetiklediği söylenebilir. Diğer yandan, Demirkubuz’un Hayat’tan sonra Nuri Bilge Ceylan’a saldırması, argo ve hakaretamiz ifadeler, tehditler kullanması pek çok sanatsever tarafından yadırganıyor. Nuri Bilge Ceylan’ın daha izole bir yerde durmak istediği ve Demirkubuz’un saldırılarına ‘bulaşmak istemeyen’ bir yerde durmaya çalıştığı fakat artık onun da yaşanan tartışmaya kayıtsız kalamadığı görülüyor.
ABONE OL