BİZDEN HABERLER


 

Tiyatro Seyircisi Baysan Pamay Vefat Etti 

İstanbul’un en tanınan, en tutkulu tiyatro seyircisi Baysan Pamay, tiyatro dünyasında büyük bir iz bırakarak 19 Eylül’de vefat etti. 1960’lı yıllardan bu yana sıkı bir tiyatro takipçisi olan ve denizci bir albay olarak emekli olduktan sonra yaşamının büyük bir kısmını tiyatro oyunları izlemeye adayan Pamay, tiyatrocuların tabiriyle “Sadece bir seyirci değil, aynı zamanda tiyatroya destek veren bir dosttu.” Yılda 300’ün üzerinde oyuna bilet alıp giderek tiyatroya destek verdi. Seyirciler Platformunun kurulmasına öncülük ederek tiyatro izleyicilerinin örgütlenmesini teşvik etti ve oyuncuların sorunlarına çözüm arayışında onlarla dayanışma gösterdi​. “Tiyatroyu sever, tiyatro emekçilerini çok sever.” ifadesi, onun tiyatro sevgisini en iyi yansıtan sözlerdi.  Baysan Pamay, amatör ya da profesyonel ayrımı yapmaksızın, sahneye çıkan her gruba destek oldu. Yıllarca sahnede izlediği tiyatrocu dostları, Pamay’ın vefatının ardından “Sadece izleyici olarak değil, tiyatronun bir parçası olarak daima hatırlanacak. Baysan Pamay’ın anısı, tiyatro sahnelerinde ve izleyici kalplerinde sonsuza dek yaşayacak.” ifadelerini kullandılar.

 

* * *

28. İstanbul Tiyatro Festivali Sona Erdi 

Bu yılki onur ödülünün Müjdat Gezen’e verildiği 28. İstanbul Tiyatro Festivali, 22 Ekim-19 Kasım tarihleri arasında sanatseverlere kapılarını açtı. 44 gösterim ve 5 ücretsiz etkinlikle 30 bine yakın izleyiciyi ağırlayan festivalin açılışı, Melih Cevdet Anday’ın az sahnelenen Müfettişler adlı oyunu ile yapıldı.

Küratörlüğünü Mehmet Birkiye’nin üstlendiği bu yılki festival, klasik eserlerden yenilikçi tiyatro yorumlarına, dans gösterilerinden güçlü dramatik yapımlara, uluslararası gösterilerden yerli prömiyerlere uzanan zengin bir program sundu. İstanbul seyircisi, günümüz sahne sanatlarına yön veren yönetmen ve koreografların eserlerini izleme fırsatı bulurken ülkemizde uzun süredir beklenen yeni yapımlarla da tanışma imkânına sahip oldu.

Festival programında, günümüz tiyatrosuna farklı soluklar getiren yeni yerli yapımlardan bir seçkiye yer verildi. Şahika Tekand, Ebru Nihan Celkan, Yiğit Sertdemir, Özen Yula, Levent Tülek, Kerem Kurdoğlu, Tuğçe Ulugün Tuna, Engin Hepileri, Nagehan Gürkan, Elif Temuçin, Halil Babür, Güray Dinçol, Ümit Erlim, Başak Kıvılcım Ertanoğlu, Michael Önder, Selin Şenköken’in imzalarını taşıyan yapımlar prömiyerlerini festivalde yaparak izleyicinin beğenisine sunuldu.

Her yıl dünyanın çeşitli yerlerinden önemli yapımları sunan festivalde bu yıl Almanya, Fransa, Romanya, Sırbistan ve Japonya’dan eserler yer alırken Shakespeare yorumları öne çıktı. Schaubühne Berlin, Thomas Ostermeier’in yönetiminde III. Richard’ı; Declan Donnellan, Marin Sorescu Ulusal Tiyatrosu ile Hamlet’i ve Nikita Milivojević ise Sırbistan Ulusal Tiyatrosu oyuncularıyla Macbeth’i sahneye koydu. Dünyanın en köklü tiyatrosu kabul edilen Comédie-Française ilk Türkiye ziyaretini, Avignon Festivali direktörü Tiago Rodrigues’in yönettiği Hekabe, Hekabe Değil isimli oyunla 28. İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında yaptı. Japon butoh dansının büyük ustası Ushio Amagatsu’yu, topluluğu Sankai Juku’nun Utsushi başlıklı gösterisiyle ilk defa ülkemizde ağırladı.

Festival “Bu İşte Bir Kadın Var” bölümüyle kadın üretimini de sahneye taşıdı: İstanbul Tiyatro Festivali programında, konusunu kadın hikâyelerinden alan bir seçki, kadın üretiminin ve kadın bakış açısının daha görünür kılınması amacıyla, “Bu İşte Bir Kadın Var” başlığı altında izleyicilere sunuldu.

Festival kapsamında çocuklara yönelik etkinlikler de yer aldı. Tiyatrocu Sevinç Erbulak ile tiyatro sahnesi keşfi etkinliklerinde, çocuklar tiyatronun büyülü dünyasını deneyimlediler.

Festivalde, kısa süre önce kaybettiğimiz usta tiyatrocu Genco Erkal için bir anma etkinliği düzenlendi. 16 Kasım Cumartesi ENKA Oditoryumu’nda gerçekleştirilen buluşmada, İstanbul Tiyatro Festivali’nde çok özel bir yeri olan Genco Erkal, dostlarının konuşmalarıyla anıldı.

Sahne sanatlarına dair zengin bir deneyim sunarak izleyicilerin takdirini toplayan ve şehre yayılan festival yaklaşık bir ay boyunca İstanbul’un iki yakasındaki 11 mekânda izleyicileriyle buluştu.

* * *

Kütahya’da 2 Bin Yıllık Tiyatro Maskı Bulundu 

Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesindeki Aizanoi Antik Kenti’nde yapılan kazılarda önemli buluntular ortaya çıkarıldı. Zeus Tapınağı ile tanınan ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan antik kentte, anıtsal bir kapı ve 2 bin yıllık pişmiş topraktan bir tiyatro maskı keşfedildi.

Dumlupınar Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gökhan Coşkun, çalışmaların agora ve stadyum alanlarında yoğunlaştığını belirtti. Agoradaki mermer döşemeli avlu ve sütun kalıntıları gün yüzüne çıkarıldı. Anıtsal kapının, agora alanına giriş sağladığı düşünülüyor. Mimarisinde tiyatro sahneleri ve anıtsal yapılarla ilişkilendirilen “aedikula” tarzı süslemeler bulunuyor. Ayrıca, buluntular arasında Dionysos kültüne işaret eden tiyatro maskı, antik kentte bu kültün etkisinin güçlü olduğunu gösteriyor. Coşkun, bu tür buluntuların artmasını beklediklerini ifade etti. Kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Kütahya Valiliği desteğiyle, çeşitli üniversitelerden akademisyenlerin katılımıyla yürütülüyor. Ziyaretçilerin ilgisini çeken bu keşifler, Aizanoi’nin kültürel zenginliğine yeni bir ışık tutuyor.

* * *

 

Devlet Tiyatroları, Avrupa Tiyatro Konvansiyonu’na Yeniden Katıldı! 

Devlet Tiyatroları, daha önce 2007-2020 yılları arasında üyesi olduğu, 1988 yılında kurulan Avrupa Tiyatro Konvansiyonu’na (ETC) katılarak Avrupa tiyatrosunun en güçlü platformlarından birinde yeniden yer aldı. 1-6 Kasım 2024 tarihlerinde Belçika’da Liège Tiyatrosunda düzenlenen ETC Uluslararası Tiyatro Konferansı ve IMPACT Forumu sırasında gerçekleşen bu üyelik, Türkiye’yi Avrupa’nın en büyük tiyatro ağına bağlayan önemli bir adım olarak öne çıkıyor.

ETC üyeliğiyle birlikte Devlet Tiyatroları, 2024-2028 yılları arasında hayata geçireceği “Kalıpları Kır” projesiyle de dikkat çekiyor. Bu proje kapsamında dijital performanslar, sürdürülebilir tiyatro ve çeşitli sanat projeleri gibi alanlarda uluslararası iş birlikleri kurulması hedefleniyor. Özellikle Dortmund’daki Dijitallik Akademisi ile başlatılan iş birliği sayesinde, Devlet Tiyatroları, yaratıcı ve teknik personelinin yeni teknolojiler ve dijital performans alanlarında uzmanlaşmalarını sağlayacak.

* * *

1. Anadolu Opera ve Bale Festivali 

Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Opera ve Balesi yapacağı yeni festivali duyurdu. Ülke genelinde 23 ili kapsayacak 1. Anadolu Opera ve Bale Festivali, 7 Aralık’ta Şırnak’ta başlayacak. Farklı sanat disiplinlerini Anadolu’nun zengin kültürel dokusuyla buluşturmayı hedefleyen festivalin detaylarını DOB Genel Müdürü Tan Sağtürk, Ankara Opera Binası’nda düzenlediği basın toplantısında paylaştı.

Festivalin ilk aşamasında Şırnak, Erzincan, Kırklareli, Ardahan ve Hatay olmak üzere 5 şehirde 14 performans gerçekleştirilecek. Bu performanslar arasında bale, modern dans, müzikal, çocuk oyunları ve konser gibi geniş yelpazeden eserler bulunuyor. Festival kapsamında toplamda 13 farklı eser sergilenecek. Etkinlikte çocuklara özel bir yer ayırdıklarını belirten Sağturk: “Yetenek her yerde” sloganıyla düzenlenecek etkinliklerle çocukların yeteneklerini keşfetmelerine ve sanata olan sevgilerini artırmalarına olanak sağlayacaklarını da ifade etti. Bu etkinlikler sayesinde çocukların hayal gücünün zenginleşmesinin ve sanata bağlı bir nesil yetişmesinin hedeflendiğini vurguladı.

Gelecek yıl festivalin kapsamı genişletilerek 18 şehre daha ulaşması ve yapımların Edirne’den Kars’a, Osmaniye’den Manisa’ya kadar birçok şehirde sahnelenmesi amaçlanıyor.

* * *

Küçük Prens, İstanbul’da Sanatseverlerle Buluştu 

Antoine de Saint-Exupéry’nin unutulmaz eseri Küçük Prens’ten yola çıkarak hazırlanan dünyaca ünlü sahne gösterisi, Haliç Kongre Merkezi’nde izleyicilerin beğenisine sunuldu. Broadway Entertainment Group’un yapımını üstlendiği ve dünya genelinde ilgi gören gösteri, İstanbul prömiyerinde kapalı gişe oynadı. Dans, müzik, projeksiyon ve akrobasinin bir araya geldiği gösteride, Küçük Prens’in masalsı dünyası, tiyatro ve teknolojiyle bir araya geldi. Yaklaşık 90 dakika süren gösteri, Fransızca olarak, Türkçe alt yazıyla 21 Kasım’da sahnelendi. Haliç Kongre Merkezi’nde 1 Aralık’a kadar sahnelenecek gösteri, 10 günde, 14 kez sanatseverlerle buluşacak. Yönetmen Anne Tournie’nin çalışmasıyla şekillenen gösteri, dünya genelinde bir milyondan fazla kişi tarafından izlendi.

 * * *

27. Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali

Bu yıl usta tiyatro sanatçısı Genco Erkal’ın anısına düzenlenen ve 27.si yapılan Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali, 21 Kasım’da CerModern’deki açılış programıyla başladı.

TAKSAV tarafından düzenlenen ve 2 Aralık’a kadar süren festival, Gülüm Pekcan Dans Tiyatrosunun “Bir Çift Mavi Göz” gösterisiyle başladı. Festivalin Onur Ödülü, tiyatro sanatçısı Altan Erkekli’ye; Emek Ödülü, yıllarca Dostlar Tiyatrosu Müdürü olarak sahnelere hizmet veren Ahmet Kaya’ya ve “Sevda Şener Tiyatro Yazarlığı Ödülü” ise dergimizde yazılarıyla yer alan, oyun yazarı Prof. Dr. Hasan Erkek’e takdim edildi. Ödül takdiminden sonra konuşma yapan Altan Erkekli, geçen yıllarda Ihlamur Sokak’taki mekânından taşınmak zorunda kalan, meslek hayatına başladığı Ankara Sanat Tiyatrosu’nun yalnız bırakıldığını ve kimsenin destek vermediğini belirterek, Çankaya Belediye Başkanı Hüseyin Can Güner’den eski binanın tiyatroya verilmesi için destek istedi.

Festivalde bu yıl Sırbistan, İran ve Azerbaycan’dan oyunların yanı sıra Ankara, Bilecik, Bursa, Bolu, Diyarbakır, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kayseri, Ordu ve Zonguldak’tan olmak üzere 42 oyun sahne aldı.

Yabancı yapımlar arasından Sırbistan’dan Academic Theatre yapımı Samica (Yalnız), Gençlik Parkı Büyük Sahne’de, İran’dan Ayna Theater yapımı Yalınayak, Çıplak, Yumruğunda Bir kalple ise Fade Sahne’de tiyatroseverlerle buluştu.

 ABONE OL